Η μυωπία αποτελεί μία συχνή «διαθλαστική ανωμαλία» του οφθαλμού η οποία επηρεάζει αρνητικά τη μακρινή κυρίως όραση και οφείλεται συνήθως στο μεγαλύτερο του φυσιολογικού αξονικό μήκος του βολβού.

Σε ένα μυωπικό μάτι οι ακτίνες φωτός δε συναντώνται πάνω στον αμφιβληστροειδή αλλά μπροστά από αυτόν. Έτσι τα σε μακρινή απόσταση ευρισκόμενα αντικείμενα δε γίνονται ευκρινώς αντιληπτά. Η συχνότερη αιτία είναι το υπερμέγεθες μήκος του βολβού.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ

Το έτος 2010 ο επιπολασμός σε παγκόσμιο επίπεδο υπολογίστηκε σε 28,3% ή περίπου 2 δισεκατομμύρια ανθρώπων. Επιπλέον διεπιστώθη αύξηση της τάξεως του 30% μόνο τα τελευταία 10 έτη.

Στις ΗΠΑ την τελευταία τριακονταετία ο αριθμός των μυώπων αυξήθηκαν κατά 66%. Στην Ευρώπη ο επιπολασμός κυμαίνεται στο 30% αλλά εξετάζοντας την ηλικιακή ομάδα μεταξύ των 25 και των 29 ετών ανεβαίνει στο 47%. Όσον αφορά τις μικρότερες ηλικίες , στην Άπω Ανατολή 80-90% στην ηλικία των 18 ετών είναι μύωπες.

Εώς το 2050 υπολογίζεται πως οι μύωπες θα υπερβαίνουν τα 5 δισεκατομμύρια παγκοσμίως. Ένα δισεκατομμύριο θα είναι τότε, εάν δεν ληφθούν κάποια μέτρα, μόνο οι μύωπες με περισσότερους από 6 βαθμούς (παθολογική μυωπία).

ΑΙΤΙΑ

Η ακριβής αιτία της μυωπίας είναι άγνωστη μολονότι τα τελευταία χρόνια πολυκεντρικές μελέτες με μεγάλους αριθμούς εξεταζόμενων αποδεικνύουν πως εμπλέκονται τόσο γενετικοί-κληρονομικοί όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες.

Οι τελευταίοι φαίνεται να σχετίζονται με την όλο κι εντονότερη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών και την αντιστρόφως μικρότερη έκθεση των παιδιών στο φυσικό φως. Η εξήγηση ;

Καίτοι οι ηλεκτρονικές συσκευές (υπολογιστές, φορητά τηλέφωνα, ταμπλέτες κλπ.) ερεθίζουν τον αμφιβληστροειδή χιτώνα με συνήθως πολύ έντονο φως, αυτό συμβαίνει μονό στην κεντρική του περιοχή, την ωχρά κηλίδα, διότι μας είναι αναγκαία μόνο η λεγόμενη «ευκρινής όραση» σε αντίθεση με την παραμονή μας στο φυσικό φως όπου χρησιμοποιούμε αναγκαστικά και το περιφερικό μας οπτικό πεδίο ερεθίζοντας τόσο τον κεντρικό όσο και τον περιφερικό αμφιβληστροειδή εμποδίζοντας έτσι την περεταίρω επιμήκυνση του οφθαλμικού βολβού άρα και την εμφάνιση ή την αύξηση της μυωπίας.

Σημειώνεται πως φυσιολογικά, στην ηλικία των 6 περίπου ετών, το μέγεθος του οφθαλμικού βολβού παύει κατά κανόνα να αυξάνεται.

Σε χώρες όπως η Σιγκαπούρη κι η Νότιος Κορέα έχει επιβληθεί από το 2014 η υποχρεωτική, τουλάχιστον δίωρη παραμονή των μαθητών όλων των ηλικιών υπό φυσικό φωτισμό σε υπαίθριο χώρο.

Μία εναλλακτική λύση η οποία ενώ ακόμα μελετάται φαίνεται να δρα ανασταλτικά στην εμφάνιση ή αύξηση της μυωπίας είναι η ενστάλαξη κολλυρίου ατροπίνης σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση (0,01%) άπαξ ημερησίως.

Το κολλύριο ατροπίνης δεν είναι διαθέσιμο στη χώρα μας σε αυτή τη συγκέντρωση. Επίσης η χρήση γυαλιών ή φακών επαφής οι οποίοι δεν φέρουν την ακριβή διόρθωση που χρειάζεται ο μυωπικός για να δει με ευκρίνεια έχει φανεί πως αποτελεί ευνοϊκό παράγοντα για την αύξηση των βαθμών μυωπίας. Για το λόγο αυτό συνιστάται ετήσιος οφθαλμολογικός έλεγχος .

ΚΟΣΤΟΣ

Το ετήσιο κόστος της διόρθωσης της μυωπίας μόνο στις ΗΠΑ ανέρχεται στα 3,8 δισεκατομμύρια δολάρια. Στη Σιγκαπούρη υπολογίζεται στα 148 δολάρια το ετήσιο κόστος της μυωπίας στις ηλικίες μεταξύ 13 και 17 ετών.

Σε όλο αυτό το κόστος δεν υπολογίζεται ασφαλώς το έμμεσο κόστος που προκύπτει από τις αποκολλήσεις αμφιβληστροειδούς, τη θεραπεία της μυωπικής ωχροπάθειας, το κόστος συντήρησης και βοήθειας ανθρώπων με χαμηλή ή ακόμα και καθόλου όραση λόγω της μυωπίας κοκ.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

Οι συνέπειες της μυωπίας εκτός από τη σαφή επιρροή στην ποιότητα της ζωής από πρακτικής άποψης είναι και οργανικές καθώς στους πάσχοντες εμφανίζεται σαφής προδιάθεση εμφάνισης σοβαρών παθήσεων όπως η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, η μυωπική ωχροπάθεια, ο καταρράκτης, το γλαύκωμα κ.α.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Λόγω της ραγδαίας αύξησης της συχνότητας της μυωπίας και λαμβάνοντας ως δεδομένη την όλο και συχνότερη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών και πολύωρης, καθημερινής παραμονής σε κλειστό χώρο επιβάλλεται πλέον εκτός από τον ετήσιο οφθαλμολογικό έλεγχο, η έκθεση των παιδιών-εφήβων για τουλάχιστον δύο ώρες ημερησίως στο φυσικό φωτισμό.

Dr. med. Ευάγγελος Τσίχλης
Οφθαλμίατρος/ Xειρουργός Υαλώδους – Αμφιβληστροειδούς
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Χαϊδελβέργης