Η άμεση σχέση της νοητικής λειτουργίας και της όρασης με την πλούσια σε λαχανικά διατροφή
Σπανάκι, λάχανο, αραβόσιτος…
Αυτά τα τρία λαχανικά φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στη γνωστική λειτουργία του εγκεφάλου και τη λειτουργία των οφθαλμών μας.
Τα τρία είδη χρωστικής της ωχράς κηλίδας του αμφιβληστροειδούς είναι η ζεαξανθίνη, η μέσο-ζεαξανθίνη κι η λουτεϊνη. Υψηλά επίπεδα αυτών μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Τουλάχιστον 700 καροτενοειδή υπάρχουν στη φύση. Περίπου 50 συναντώνται στην ανθρώπινη διατροφή, 15 εκ των οποίων περνούν στην κυκλοφορία αλλά μόλις τρία βρίσκονται σε υψηλή συγκέντρωση στην ωχρά κηλίδα.
Η ζεαξανθίνη, η μέσο-ζεαξανθίνη κι η λουτεϊνη εμφανίζουν ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες και παίζουν σημαντικό ρόλο στο φιλτράρισμα της χαμηλού μήκους κύματος μπλε ακτινοβολίας η οποία προκαλεί έντονο οξειδωτικό στρες στην ωχρά κηλίδα με συνέπεια την εμφάνιση εκφυλιστικών αλλοιώσεων.
Ακόμα κι ο πιο υγιής εμφανίζει χαμηλότερα του φυσιολογικού επίπεδα των τριών χρωστικών της ωχράς. Κανείς μας δεν λαμβάνει αρκετή ποσότητα.
Φιλτράροντας όσο το δυνατόν περισσότερο μπλε φως όχι μόνο προστατεύεται η ωχρά πασχόντων από εκφύλιση αλλά βελτιώνεται κι η απόδοση των υγιών. Για κάθε αύξηση κατά 0,1 της πυκνότητας χρωστικής της ωχράς κηλίδας βελτιώνεται η ταχύτητα αντίδρασης κατά 1 χιλιοστό του δευτερολέπτου.
Από την άλλη πλευρά χαμηλά επίπεδα των τριών χρωστικών συνδέονται όχι μόνο με χαμηλότερα επίπεδα όρασης αλλά και γνωστικής λειτουργίας σε επίπεδο καθημερινότητας.
Ιρλανδική μελέτη με 4000 συμμετέχοντες απέδειξε πως όσοι εμφανίζουν υψηλά επίπεδα λουτεϊνης και ζεαξανθίνης ξεπερνούν αυτούς με χαμηλά επίπεδα σε όλες της μορφές γνωστικής λειτουργίας. Η μνήμη κι οι γνωστικές ικανότητες κατόπιν χορήγησης των χρωστικών σε κατά άλλα υγιείς βελτιώθηκαν άμεσα.
Ασθενείς με Alzheimer εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα χρωστικής στην ωχρά κηλίδα, τα επίπεδα της οποίας συνάδουν με αυτά του εγκεφάλου.
Συμπερασματικά με τη διατροφή (λάχανο, αραβόσιτο, σπανάκι) όχι μόνο προστατεύουμε τα μάτια μας από πιθανές μελλοντικές παθήσεις αλλά φαίνεται ακόμα και να βελτιώνουμε τη λειτουργία τους όπως κι αυτή του εγκεφάλου μας.
Ευάγγελος Τσίχλης, ΜD,PhD,
Χειρ. Υαλώδους/Αμφιβήστροειδούς
Διαδάκτωρ Παν/μίου Χαϊδελβέργης